Verlies en verdriet

Linda helpt het verlies een plekje te geven

Verlies- en rouwtherapie

In mijn praktijk geef ik verlies- en rouwtherapie. Volwassenen, kinderen en jongeren die een verlies meemaken of hebben meegemaakt kunnen bij mij terecht. Denk aan het verlies van een dierbaar persoon, van het gezin door echtscheiding, van gezondheid door ziekte of het afscheid nemen van je vertrouwde leefomgeving door verhuizing of emigratie.

Verlies dierbaar persoon

Een dierbaar persoon verliezen is voor kinderen en jongeren een ingrijpende gebeurtenis. De reacties op het verlies kunnen tot uiting komen in allerlei gevoelens en emoties zoals boosheid, pijn, angst, verdriet, schuldgevoelens en/of lichamelijke klachten. Dit kan voor kinderen en jongeren enorm verwarrend en intens zijn.

Kinderen en jongeren rouwen, net als volwassenen. Ze volbrengen dezelfde taken bij het verwerken van hun verlies. De uitdrukking die kinderen en jongeren aan het verlies geven is vaak anders dan de manier waarop volwassenen dat doen. Het verdriet wordt vaak geuit in gedrag wat door volwassenen niet wordt herkend als rouwen. Om kinderen en jongeren te helpen het verlies een plekje te geven is het belangrijk dat we (weer) leren kijken naar deze kindermanieren.

Het verlies verwerken

In een rouwproces staan kinderen en jongeren voor vier rouwtaken om het verlies te verwerken:

1. beseffen (dat iemand echt dood is)

2. omgaan met gevoelens

3. leren te leven zonder (dat de ander lijfelijk aanwezig is)

4. (de overledene) emotioneel een plek geven

Ieder kind en iedere jongere verwerkt deze taken op zijn eigen manier, ieder rouwproces is uniek. Het is van belang er voor kinderen en jongeren te zijn en hen te ondersteunen in hun rouwproces. Wanneer kinderen en jongeren echter geen gelegenheid krijgen om te rouwen dan komt het verdriet op een ander moment in hun leven terug, vaak in minder herkenbare vorm. Zoals gedragsproblemen, psychosomatische problemen of onverklaarbare klachten. Daarnaast kunnen niet afgemaakte rouwtaken verdere groei en ontwikkeling belemmeren. Voor kinderen en jongeren is het daarom belangrijk dat ze samen met iemand aan hun verdriet kunnen werken.

Ervaringen

"Mijn twee jongens zijn hun vader toch nog vrij plotseling verloren aan een ziekte waarvan wij altijd eerlijk naar hun hebben verteld dat we niet wisten of papa nog wel beter zou worden. Als je dan in zo’n rouwperiode komt met je kinderen slaat de onzekerheid toe hoe je dit voor je kinderen zo goed mogelijk kan aanpakken.

De kinderen waren direct bij Linda op hun gemak en ze wist al snel hun vertrouwen te winnen waardoor ze over de ziekte en het overlijden van hun vader gingen vertellen. Door middel van het maken van de gevoelensrupsjes, het zorgenpoppetje in het doosje, het gedenkkistje en niet te vergeten “het boek over papa”. Door de verhalen die voorgelezen werden kregen de kinderen het gevoel niet alleen in hun verdriet te staan en ze leerden door middel van spelletjes over hun gevoelens te praten. Door de begeleiding kregen de kinderen en ikzelf handvatten aangereikt om met het verdriet om te gaan, dat het er mag zijn en dat je er ook verder mee kunt.

Bij mijn oudste heb ik het meegemaakt dat hij een tijdje echt niet lekker in zijn vel zat en zelf aangaf dat hij naar Linda wilde, na een uur bij Linda geweest te zijn draaide hij om als een blad aan de boom wat aangeeft dat er vertrouwen is vanuit het kind en Linda zo professioneel is om hier mee om te gaan. Met de kinderen gaat het prima, ze lachen, zingen, spelen volop en staan, mede dankzij Praktijk Sterrekind, met twee stevige benen in de wereld."

Jolanda, moeder van Milan (12 jaar) & Luca (8 jaar), administratief medewerkster

"Een aantal jaar geleden is mijn broer (Jelles oom) overleden. Uiteraard komen er dan veel vragen over doodgaan. Jelle is van nature een gevoelige jongen en had altijd een vrij lage weerbaarheid. Maar na verloop van tijd gingen de verdrietige momenten over in heftige angstaanvallen en niet meer kunnen slapen. Ook vertelde Jelle dat hij “mensen zag”.

Samen met Jelle heb ik toen de website van Linda bekeken. Prettig voor Jelle was dat hij een indruk kreeg door de foto’s en dat hij een beeld van Linda had.

Tijdens het eerst intakegesprek kwam de emotie dichtbij. Ik kwam erachter dat het niet alleen de emotie van Jelle is, maar ook van mijzelf. Iets waar ik niet echt rekening mee had gehouden. (Het gaf mij het besef om ook mezelf niet te vergeten.) Na een aantal sessies zagen we gelukkig vooruitgang bij Jelle!

De angstaanvallen zijn afgenomen. Het slapen gaat steeds beter. Thuis is er een handvat om een gesprek aan te gaan bij verdriet of angst. Ik kan dan een oefening als voorbeeld nemen en na een paar minuten is Jelle afgeleid of kan ik het gesprek een andere wending geven. Dus het geeft niet alleen handvatten voor Jelle maar ook voor mij. Belangrijk aspect is denk ik de veiligheid die in de sessie wordt geboden. Jelle ging niet naar therapie maar naar Linda. Jelle heeft inmiddels zijn laatste gesprek gehad. Hij had best nog een aantal keer willen komen hoor, maar met de toezegging dat hij altijd welkom is in de praktijk, hebben we het toch maar afgerond. Wij zijn heel blij dat we de stap naar Linda hebben gezet."

Joke, moeder van Jelle (10 jaar)

Emigreren

Voor kinderen is emigreren best heel ingrijpend. In mijn praktijk begeleid ik inmiddels veel Nederlandse gezinnen in het buitenland. De emotionele gevolgen van een emigratie kunnen veel impact hebben. De vertrouwde wereld van een kind veranderd volledig. Het leren van een nieuwe taal, naar een nieuwe school en een nieuwe sociale kring opbouwen, dit alles kost bakken energie (voor zowel het kind als de ouders). Daarnaast merkt je kind dat jij als ouder tijdens het emigratieproces vaak ook emotioneel en fysiek bezet bent. Probeer echt de tijd te maken voor je kind en aanwezig te zijn. Vertel je kind dat je heimwee mag hebben. Je mag verdrietig zijn dat je leven nu anders is, ook al heb je het (over het algemeen) fijn in je nieuwe land. Al die gevoelens horen bij het emigratieproces. Het mag er zijn, praat daar zelf als ouder ook over. Vaak denken ouders ‘maar ik heb er toch zelf voor gekozen om te emigreren, dus mag ik niet verdrietig zijn’. Of een kind denkt ‘maar ik heb gezegd dat ik het ook leuk vond om te emigreren, ik wilde het ook, dus ik mag nu niet treuren’. Maar al die gevoelens horen bij het proces en mogen er zijn. Neem dus de tijd om te ‘rouwen’ om het gemis van je ‘oude’ leven en praat er samen en met anderen over.

Wanneer hulp?

Het is voor kinderen en jongeren prettig samen met iemand over het verlies en verdriet te kunnen praten, vooral als kinderen en jongeren:

• Moeite hebben met het uiten van gevoelens

• Voor langere periode teruggaan naar een eerdere ontwikkelingsfase, in regressie, zoals duimzuigen en bedplassen

• Gevoelens niet uiten en wegstoppen, bijvoorbeeld omdat ze niet 'anders' willen zijn vergeleken met vriendjes

• Volwassenen (in grote mate) willen sparen en beschermen voor hun verdriet

• Moeite hebben met veranderingen die door het verlies/de gebeurtenis zijn ontstaan

• Niemand hebben bij wie zij hun gevoelens en emoties (durven) uiten

• Niet over de overledene/gebeurtenis willen praten

Hoewel er geen vaste richtlijnen zijn wanneer professionele verlies- en rouwtherapie noodzakelijk is, zijn de volgende signalen zeker een (waarschuwings)teken dat je kind meer nodig heeft, vooral als het gedurende een lange(ere) periode is:

• Geen zin meer hebben in hobby's

• Onverschillig zijn en blijven voor wat school betreft

• Moeite hebben met sociale contacten en meer en meer alleen willen zijn

• Er voortdurend triest uitzien en een langdurige depressie doormaken

• Geen of minder zorg besteden aan uiterlijk

• (Nog steeds) niet kunnen slapen

• Geen controle meer hebben over stemmingen

• Overmatig drugs of alcohol gebruik

• Langdurende en hevige gevoelens van waardeloosheid

• Een gejaagd tempo aanhouden en niet meer gewoon kunnen ontspannen

Linda helpt

In Praktijk Sterrekind geef ik online verlies- en rouwtherapie en help kinderen, jongeren en volwassenen het verlies een plekje te geven in hun leven. Er is ruimte voor wie zij zijn en wat zij nodig hebben. Zo bied ik erkenning voor het verlies en het verdriet, zodat ze zich veilig voelen en aan het verdriet durven én kunnen werken.

Ik werk curatief en complementair, vanuit een holistische visie waarin zowel het lichamelijke, mentale, emotionele als spirituele aspect centraal staat. Daarbij maak ik gebruik van verschillende therapievormen, zoals creatieve therapie, cognitieve therapie, Neuro-Linguïstisch Programmeren (NLP), Emotional Freedom Techniques (EFT), cliëntgerichte therapie en ontspanningstherapie.

Ik kijk wat er nodig is en maak gebruik van verschillende werkvormen, zoals sprookjes, knutselen, rituelen, tekenen, praten, helende verhalen, spelen, muziek, schilderen, affirmaties, symbolen, visualisaties, mediteren, voorwerpen en kinderyoga. Ik ontmoet kinderen, jongeren en volwassenen in hun eigen belevingswereld en nodig ze uit te 'praten' over het verlies en hun verdriet. Zo leren ze het verlies een plek te geven in hun leven en kunnen (weer) verder groeien in hun ontwikkeling.

Contact

Ik geef online consulten aan kinderen, jongeren, ouders en andere volwassenen. De sessies zijn heel goed via beeldbellen te volgen. Het is fijn als je (kind) op een rustig plekje kan werken waar het niet gestoord wordt. Vaak vraag ik je bij een kindersessie vooraf wat creatieve materialen, zoals potloden, papier en een schaar klaar te leggen.

Neem gerust, geheel vrijblijvend, contact met mij op.

Neem direct contact op!