Klas overslaan bij hoogbegaafdheid?

Klas overslaan bij hoogbegaafdheid?

Waar doe je goed aan als je kind hoogbegaafd is? Een klas overslaan? Of alleen meer uitdaging bieden?

In dit tweede deel van het drieluik vertelt Marie-Pascale over haar ervaringen met haar hoogbegaafde zoons. In deel 1 schreef Marie-Pascale over wat is hoogbegaafdheid nu eigenlijk?

Wanneer een klas overslaan?

Er is al heel wat geschreven over versnellen, zo noemen we het in België als je kind een klas overslaat. Zo zou dit bijvoorbeeld niet altijd interessant zijn voor het kind, omdat het sociaal-emotioneel niet zo ver zou zijn. problemen hoogbegaafd

In sommige landen behoort versnellen gewoon nog niet tot de mogelijkheden. Ik keek toevallig terug in mijn agenda en vorig jaar rond deze tijd zaten we nog serieus met de handen in het haar betreffende ons jongste zoontje (nu 10 jaar).

Hij heeft echt een stapje voor gehad op zijn broers, de diagnose hoogbegaafdheid kwam er heel snel, omdat ik signalen kreeg die ik herkende, met één test werd mijn vermoeden bevestigd.

Tijd verloren door de diagnose

Bij zijn broers heb ik dit met vallen en opstaan moeten leren en hebben we ook veel tijd verloren.

Voor de tweede was het eigenlijk al te laat toen de diagnose van hoogbegaafdheid er kwam; hij was toen al zo zijn motivatie kwijt door de eindeloze verveling, het is in mijn ogen nooit meer helemaal goed gekomen.

De jongste Merlijn kon in de kleuterschool al een klas overslaan. Hij ging van de tweede kleuterklas onmiddellijk naar het eerste leerjaar, konden we hem dan nog eens versnellen?

Onvoldoende uitdaging op school

Dat gebeurt niet zo vaak, want eigenlijk worden vlugge leerlingen dan op een andere manier geholpen: ze krijgen uitdaging met extra materiaal of plusklasopdrachten in de plusklas (zoals bijvoorbeeld de kangoeroeklas).

Ik kreeg echter in de gaten dat die paar uur per week in de speciale klas hem er echt niet bovenop konden houden om graag naar school te gaan. Hij moest immers al de overige tijd gewoon verder doen en de leerstof daagde hem niet meer uit.

Ik heb dit leren herkennen; elke periode waar er geen nieuwe dingen meer aangeboden werden, bijvoorbeeld de herhalingsperiode voor een proefwerkperiode, de laatste schoolmaanden, dan kwam hij steevast met ‘het is vervelend’ en ja, dan viel mijn kwartje, we zijn weer in zo’n periode.

Leven van vakantie naar vakantie

Het is gek om te zeggen, maar wij leefden jaren van vakantie naar vakantie, we moesten echt aftellen om het vol te houden. Hij is veel liever thuis en zelf bezig volgens zijn interesse van het moment.

Eigenlijk is hij een autodidact, zo heeft hij zichzelf Engels aangeleerd door het bekijken van filmpjes.

Aan het huiswerk kan men dat ook wel vlug zien dat het te vaak en te lang over hetzelfde gaat, dus ik kon mij wel invoelen in mijn zoon. Ik begon zelf te denken: hoe moeten we dat nog volhouden al die maanden.

Verdwijnende motivatie

Ik zag de motivatie zakken, ik had elke morgen een treurwilg in mijn auto. Hij sliep slecht en ik begon er ook slecht van te slapen. Zoiets beslissen, dat doe je niet alleen, dus gelukkig had ik een persoon kunnen ontmoeten die met de problematiek bezig is. verdrietige jongen

Deze mevrouw heeft een paar testen afgenomen, want het waren signalen en vermoedens, ik wou toch wat zekerheid als je met de vraag naar school moet om je kind een klas te laten overslaan. Er is de kalenderleeftijd van je kind waar je niet omheen kunt, Merlijn was nog maar 9 jaar en kwam in het zesde leerjaar terecht, een ander gevolg was zijn kleine gestalte.

Maar ik was hier altijd nogal steevast kordaat in; kun je een kind tegenhouden omdat hij nog zo klein is, moet je dan zijn cognitieve honger op de pauzeknop houden?

Vechten voor het welbevinden van mijn kind

Soms ben je welkom op school met de klas-overslaan wens, soms word je bekeken als gek, maar ik heb nu echt geleerd om te vechten voor het welbevinden van mijn kind. De tests hadden mijn buikgevoel bevestigd. Ik had het met mijn oudste kinderen wel eens te lang laten aanslepen.

Uiteindelijk is hij toen hij 9 jaar was versneld en vervroegd in het middelbaar onderwijs terecht gekomen, omdat ik van de overtuiging ben dat een vlug kind moet leren werken.

Anders komt het er niet van en dat was in de lagere school nog nooit moeten gebeuren, met de woordjes Latijn moet het geheugen nu getraind worden en worden andere breinfuncties aangesproken en geactiveerd.

Onze zoon is open gebloeid, voelt zich heel goed tussen de eerstejaars, het loopt.

Voldoende uitdaging

hoogbegaafde zoonHij kwam deze week enthousiast uit de school, hij is begonnen met Oudgrieks, een nieuwe uitdaging. Het is fijn om je kind zo te mogen zien.

Daarom ben ik er zeker van, omdat elk kind anders is, dat dat een andere persoonlijke aanpak vraagt. Het is belangrijk dat de signalen gezien worden en serieus genomen worden. Een kind zegt niet voor de lol dat het oersaai is.

Daarom is het belangrijk dat ouders op hun gevoel kunnen vertrouwen en dat we ons niet kunnen vastpinnen aan één keer een klas overslaan is genoeg. Ik denk zelfs dat versnellen alleen nooit genoeg is, daar kan nog van alles bij.

Houd de verveling op afstand

Het is cruciaal dat vlugge kinderen, die je kan vergelijken met een spons, alles aanbiedt wat hen maar interesseert; dan kunnen ze zich vastbijten en blijft de verveling op afstand.

Wat zijn uw ervaringen met versnellen, eerder voor of tegen?

Lees ook deel 3 Wat heeft een hoogbegaafd kind nodig?

Over de schrijver
Pedagoog en sinds 2004 eigenaresse van Praktijk Sterrekind. Linda woont sinds juli 2021 met haar gezin in Zweden. Dankzij de huidige technologie ondersteunt Linda via online therapie wereldwijd vele ouders, kinderen en jongeren.
Maggy
Door

Maggy

op 30 May 2016

Beste, Ik ben zeker voor. Op de school van mijn kinderen staan ze dat ook toe. Heb het nu al 3 keer gezien tijdens de periode dat mijn kids er school lopen. Zij bieden ook een beverklas aan voor de sterkere leerlingen om extra uitdaging te geven. Nu krijg ik al geruime tijd de indruk dat mijn jongste ook klaar is om een klas over te slaan. Zij zit nu in de 2de kleuterklas. Ik heb dit al met de juf besproken. Op school krijgt ze niet direct signalen zegt ze (thuis des te meer). Ze krijgt nu een uurtje per week oefeningen van de 3de kleuterklas, samen met nog 4 kinderen. Maar of dit voldoende is? Hoe zou ik dit het best aanpakken ?

M Vandevijver
Door

M Vandevijver

op 30 May 2016

Beste Mevrouw , fijn te horen dat men er op school toch mee bezig is. Of de extra oefeningetjes voldoende zijn, dat is soms moeilijk in te schatten, het is heel vaak maatwerk voor elk kind weer anders. Ik zou vooral het welbevinden van mijn kind in de gaten houden, gaat uw dochtertje graag naar school? Of geeft ze andere signalen? Hoe zit het met haar motivatie? Het is vaak zo dat men op school een ander beeld te zien krijgt (het kind past zich aan omdat het niet wil opvallen ). Het is soms zelfs zo dat de kleuter al kan lezen en dat men dit toevallig merkt bvb als ze in de auto dingen lezen die ze langs de weg zien. :) Mijn zoontje is voor deze overstap langs de tests van een begaafdheidscentrum gepasseerd omdat ik toen de beslissing zelf niet durfde nemen, het is trouwens ook fijn als je gesteund met iemand achter u naar de school kan met uw vraag. In de lagere school kan men terugvallen op de LVS toetsen (leerlingvolgsysteem, is dit in Nederland CITO? ); zo kan men bij het kind testen hoe ver het staat in zijn kennis (en soms zit het kind al een leerjaar verder ). Ik kwam dan tegen dat men ondanks deze testen het niet aandurfde om mijn kind te laten springen, ik ben dan toch op mijn buikgevoel voortgegaan, ik heb hier leren naar luisteren. Ook vind ik dat versnellen steeds een tijdelijke oplossing is. Het kind zal best verder opgevolgd worden, ik ging soms op mijn lauweren rusten maar moest dan toch beseffen dat versnellen alleen niet genoeg is. van harte en veel succes !

Randolf Keizer
Door

Randolf Keizer

op 30 May 2016

Onze zoon werd ook erg lastig op school en werd hoogbegaafd getest. Wij hebben besloten om hem naar een andere school te sturen waar hij het normale lesprogramma krijgt maar alles veel uitgebreider en 'ontdekkender', daarnaast krijgt hij nu in groep 4 al Duits, schaken en filosofie! Ik persoonlijk denk dat het beter is als hij met (gelijkgestemde) leeftijdsgenootjes opgroeit, hij moet soms wel de kans krijgen om kind te blijven!!!

Linda Peelen
Door

Linda Peelen

op 01 Jun 2016

Dag Randolf, dank voor je reactie. Wat fijn dat je zoon op zo'n fijne school terecht kan. Goed om naar je kind te kijken, wat hij nodig heeft en wat bij hem past. Ik wens jullie veel geluk!

Anke Muller
Door

Anke Muller

op 03 Jun 2016

Als opvoedcoach en oudere zus van en hoogbegaafde tiener opmerk, is dat de focus steeds zo op het cognitieve gelegd wordt. Een spijtige zaak, want er is zo veel meer. Hoogbegaafde kinderen hebben het vaak moeilijk met sociaal contact en emoties, wat versterkt wordt door versnellen, omdat je tussen oudere kinderen terecht komt. Wat mij betreft dus liever in de eigen klas blijven en regelmatig lessen missen voor een extra aanbod. Dit maakt dat de cognitieve vakken uitdagender blijven, omdat er minder tijd overblijft voor hetzelfde werk. In het extra aanbod kan bvb een combinatie zitten van het aanbieden van vakken die niet opgenomen zijn in het standaard pakket (filosofie, astronomie,...) én een goed onderbouwd aanbod aan sociale en emotionele vaardigheden. Standaardvakken extra uitdiepen kan, maar maakt vaak dat de voorsprong nog groter wordt en de verveling later nog harder toeslaat. Daar zie ik dus geen goede oplossing. Geen idee of er ook scholen zijn die het op deze manier aanpakken.

Linda Peelen
Door

Linda Peelen

op 05 Jun 2016

Dank voor je berichtje Anke. Het blijft een moeilijke keuze in het huidige onderwijs. Samen met de ouders en leerkracht goed naar het kind kijken is erg belangrijk. Kijken of het kind een versnelling emotioneel aan kan, of hij of zij emotioneel rijp genoeg is om in een groep met oudere kinderen te zitten. Als er aansluiting is gaat het vaak goed. Ik denk dat er geen klant en klaar advies is, het is voor ieder kind weer anders. Lieve groet, Linda

Yvonne van de Roer- Schrijver
Door

Yvonne van de Roer- Schrijver

op 06 Jun 2016

Ik ben leerkracht van een groep 1/2. Het is altijd een moeilijke beslissing om, in welke groep dan ook, de beslissing te nemen van vervroegde doorgang. bij meer/hoogbegaafdheid. Een beslissing die samen met de ouders wordt gemaakt. Waar doe je goed aan. Aan de ene kant is er het emotioneel welbevinden van het kind. Kan het kind het aan om in een groep met oudere kinderen te zitten? Is er wederzijdse interesse en aansluiting. Aan de andere kant is er het "verveelbeest". Kinderen kunnnen meer, krijgen dezelfde stof nog een keer in een andere verpakking maar het blijft hetzelfde en dat is geen uitdaging. En omdat er geen uitdaging is wordt de motivatie minder, kinderen gaan onderpresteren of gaan vervelend gedrag vertonen. Helaas is er op veel scholen geen budget voor een plusklas. Is het er wel dan is het vaak voor een uur in de week.Ik heb bij een vervroegde doorlating 1 x meegemaakt dat de leerling geen aansluiting vond in de groep en erg ongelukkig werd, niet meer naar school wilde. In overleg is hij naar zijn oude klas teruggegaan en bloeide hij weer op.Mijn advies naar ouders toe is om goed te kijken naar het welbevinden van hun kind: kan het de versnelling aan.Maar het is en blijft een moeilijke beslissing in het huidige onderwijs.

Linda Peelen
Door

Linda Peelen

op 06 Jun 2016

Dank voor je mooie aanvulling Yvonne! Goed advies, dank voor het delen. Warme groet, Linda

Eva
Door

Eva

op 09 Jun 2016

Hallo! Bedankt voor je artikel! In je eerdere artikel had je het er al over dat je soms als baby al kan zien dat een kind anders is. Ik heb dit gevoel altijd gehad bij mijn zoon. Mijn zoon is net 4 .... misschien overdreven om hier mee bezig te zijn maar ik merk aan mijn zoon dat hij het lastig heeft op school. Hij gaat pas net naar school, een paar maanden. Zijn klas bestaat uit 34 (!!!) Kinderen. Mijn zoon is heel leergierig. Leert zichzelf engels, speelt met taal, bouwt heel graag lego (leeftijd van 7-12 is geen probleem, hij volgt zelf het boekje), emotioneel is hij ook heel gevoelig. Pikt meteen sferen op is heel lief en zorgzaam en valt eigenlijk altijd op door zijn "volwassen" manier van praten. Echt "spelen" doet hij weinig. Voordat hij naar school ging wilde hij al bijna een jaar heeeel graag naar school! Iedere dag hadden we het erover en hij keek er enorm naar uit. Nu zit hij op school en vind hij het "helemaal niet leuk". Sinds dat hij op school zit heeft hij met grote regelmaat hoofdpijn en buikpijn. Als ik hem vraag waarom hij school niet leuk vind verteld hij dat hij het te druk vind. Daarnaast merk ik ook dat hij iets meer tijd voor zichzelf nodig heeft omdat hij eigenlijk altijd wel iets vertellen of wil laten zien. De juf heeft hier geen tijd voor (met 34 kinderen) en het ia net of hij dit oppakt alsof er geen tije voor hem is. Dat koppie dat hij dan laat zien.... doet me echt pijn. Heeft iemand hier ervaringen mee? Ik denk niet per definitie dat mijn zoon hoogbegaafd is, maar ik heb altijd het gevoel gehad dat je hem anders moest benaderen dan anderen. Graag zou ik een gesprek met de juf willen om haar te vertellen dat hij thuis zoveel last heeft van hoofdpijnen en buikpijnen, maar ben bang dat ze het gooien op het wennen. Ik denk zelf dat dit niet het geval is. Mijn zoon is altijd naar opvang en peuterspeelzaal geweest en daar heeft hij nooit dit soorklachten gehad.

Linda Peelen
Door

Linda Peelen

op 10 Jun 2016

Dag Eva, dank voor het delen van je verhaal. Geef dit echt op school aan, dan kan juf je zoon even wat meer ondersteuning en aandacht bieden. Voor hooggevoelige kinderen zijn grote groepen vaak heel overweldigend en komen er veel prikkels op hen af. Het kan een combinatie zijn van hooggevoelig zijn en het wennen in zo'n grote groep. Misschien is het een idee om tot de zomervakantie alleen de ochtenden naar school te gaan? Of hem soms even een ochtendje thuis te houden, zodat hij even op kan laden. Is de groep na de zomervakantie weer kleiner? Dan is het voor je zoon mogelijk makkelijker. Overleg het met juf en heb je mijn gratis e-book al gelezen? Mogelijk heb je iets aan de tips of misschien kan je het juf laten lezen als je jouw zoon erin herkent. Mocht je nog vragen hebben stuur gerust een mailtje. Alle goeds en lieve groet, Linda

Jasper
Door

Jasper

op 10 Jul 2016

Beste Eva, Ik herken veel van je verhaal. Helaas is onze zoon getest met ASS in lichte vorm maar met een groot gat tussen het verbale iq en performaal(uitvoerend) iq. Dit geeft hem veel problemen. Hiermee dealen is nu ook als ouders erg lastig. In Nederland loopt de zorg tegenwoordig via de gemeente. Laten testen is prima maar wees voorbereid dat jouw vragen beantwoord worden met antwoorden die nog meer vragen zullen oproepen. Wij ervaren het als een strijd met alle hulpverleners. Op school de juffen en de IB (intern begeleider). De gemeente komt nu met school maatschappelijkwerker waar we een goed gevoel bij hebben. We hebben een kindercoach en in de vierhoek proberen we nu voor komend schooljaar een plan te smeden. Waardoor onze zoon tot betere resulraten komt die duidelijk wel in hem zitten maar niet uitgevoerd kunnen worden. Veel sterkte en succes in het vinden oplossingen en manieren van passen binnen de systemen.

Linda Peelen
Door

Linda Peelen

op 11 Jul 2016

Jasper, dank je wel voor je reactie. Ook voor jullie veel succes en sterkte rondom jullie zoon.

Reactie plaatsen